Yazılarımız
- Doç. Dr. Erhan Çapraz
Çocukluğumdan beri ufkumda Erciyes vardır.
Efendim, paylaştığım fotoğrafta da açıkça görüleceği üzere evimiz Erciyes’e bakardı ve biz Erciyes’e baka baka büyüdük… Rahmetli babacığım ömrünün son deminde vuslatı Erciyes’e bakarak bekledi… Her insanın bir ufku vardır. Aslında insanı insan yapan da bu ufkudur. Yani insan, bir beşer olarak bu ufkundan doğar… Doğduğum evin caddesinin adı “Seyrânî”…
Devamını Oku » - Doç. Dr. Abdülkadir Dağlar
Sırr ~ Sürûr ~ Serrâ ~ Serîr Kelimelerine Dâir
Sırr ~ Sürûr ~ Serrâ ~ Serîr Kelimelerine Dâir -Töreli İştikâk – 7- Kavramların ve kelimelerin, sır ilmekleriyle örülü esrârengiz âlemi, ancak iştikâk adı verilen kökteşlik ve soydaşlık bilgisi ile keşfedilebilir, çözülebilir… Nice kavramların derinliklerine salınmış köklerden beslenen gövde, nice kelime dallarını mânâ tepelerine uzatmaktadır… Böyle pek çok ağacın birlikteliğinden…
Devamını Oku » - Doç. Dr. Abdülkadir Dağlar
Seyf ~ Mesâfe Kelimelerine Dâir
Seyf ~ Mesâfe Kelimelerine Dâir -Töreli İştikâk – 6- Seyfi Ali… Anadolu’da erkek çocuklarına konulan isimlerden biri… İlk bakışta, birbirinden bağımsız iki ismin, Seyfi ve Ali isimlerinin bir erkek çocuğa –iki isim olarak– konulmuş olduğunu düşündürebilir; ancak bu, imlâ yetersizliğinin yol açtığı bir anlam kargaşasıdır… İşin aslı şöyledir: Seyf-i Alî,…
Devamını Oku » - Doç. Dr. Abdülkadir Dağlar
Felek ~ Fülk ~ Felâket Kelimelerine Dâir
Felek ~ Fülk ~ Felâket Kelimelerine Dâir -Töreli İştikâk – 5- Dünyânın en sahih ve tek müşterek dili “kavram dili”dir… Bilhassa kâinâtı tanıma, kavrama ve anlamlandırma gayretleri ile meydâna gelen bu dil, insanlığın ortak müdrike, müfekkire ve muhayyilesinin bir mahsûlüdür… Kavramlar ile kavramlar, kelimeler ile kelimeler arasındaki kökteşlik ve soydaşlık…
Devamını Oku » - Doç. Dr. Abdülkadir Dağlar
Zarf ~ Zarâfet Kelimelerine Dâir
Zarf ~ Zarâfet Kelimelerine Dâir -Töreli İştikâk – 3- Töreli cemiyet hayâtında âdâb-ı muâşeretin teâmül ve tedâvülünde en mühim hususlardan biri de ikrâm ve sunum âdâbıdır… Teşrîfat töresi dâiresinde genellikle şifâhî kâidelere oturtulmuş olan bu sunum âdâbının, kimi töreli ahlâk kitaplarında yazılı hâlde bulunduklarına da şâhit olunmaktadır… Yeme-içme ikrâmından, giyim-kuşam…
Devamını Oku » - Doç. Dr. Abdülkadir Dağlar
Kıyâm ~ Kıymet ~ Kıvâm ~ Kavm Kelimelerine Dâir
Kıyâm ~ Kıymet ~ Kıvâm ~ Kavm Kelimelerine Dâir -Töreli İştikâk -2- Kelimeler ile mefhumlar, kavramlar arasında ezelî, muazzam bir insicâmın olduğuna inananlardanım; ilmek ilmek, halka halka örülen ve ebede kadar genişleyerek uzayan sonsuz mantık-kelâm insicâmıdır bu, merkezinde ezelî mânâlar âleminin yer aldığı… İştikâk ise, bu insicâmı çözmeye, anlamaya ve…
Devamını Oku » - Mustafa Süs
Eski Türkiye güzeldi be!
Eski Türkiye güzeldi be! Eski Türkiye’yi özledim diyor… Özlersin tabi, her yerde sadece senin borun ötüyordu. Yargı, asker, polis, medya hepsi senin elindeydi. Anadolu insanı çalışıyor, üretime destek oluyor buna rağmen ekmek bulursa yiyordu ve sabah olunca çocuğuna vereceği harçlığı düşünerek yatağa giriyordu. Bırakın devlete karşı gelmeyi, devlete karşı gelmenin…
Devamını Oku » - Mustafa Yakışır
MEYDAN
Meydan Cahit Zarifoğlu “Yaşamak” ismini verdiği günlüğündeki hatıralarının birinde İstanbul Eminönü’nde bulunan Yeni Cami avlusuna girişini şu muhteşem cümlelerle tasvir ediyor: “Yeni Cami. Bir zamanlar daha derin anlaşılsın diye denize açılan merdivenlerini çıkarken, apaçık, elimle dokunduğum gözlerimle görüyorum ki yerimde duruyor, elimle dokunabiliyorum, yapıldığı gibi duruyor, bunu idrak ediyorum. Ve…
Devamını Oku » - Prof. Dr. Ertuğrul Karakuş
BALKANLAR VE BALKANLARDA TÜRK EDEBİYÂTI ÜZERİNE BİR MÜLÂKAT
NOT: DERHAL Edebiyat ve Kültür Dergisinin Mart-Nisan 2025 tarihli 7. sayısından… DERHAL DERGİSİ: Ertuğrul Hocam, sizi akademik yönünüz ile birlikte özellikle Balkan Türk Edebiyâtı üzerine yaptığınız çalışmalarla tanıyoruz. Bu alanda sizinle yapacağımız söyleşinin gönül coğrafyamızın batı kıyısını öğrenmeleri açısından okurlarımız için bir şans olacağını düşünüyoruz. Öncelikle öğrenmek istediğimiz. Sizi…
Devamını Oku » - Töreli Yazılar
Üstad Sezai Karakoç’a Dair (1933-2021)
Üstad Sezai Karakoç’a Dair (1933-2021) Orhan ALİMOĞLU Divan sahibi Erzincanî Salih Baba: “Bu halkın çoğu kâl ehli Olupdur hem vebal ehli Gayet azdır kemâl ehli Derdine derman ara bul Bir kâmil insan ara bul” der bir nutk-u şerifinde. Sezai Bey çok erken yaşlarda “Gökyüzünden haberdar” olmuş bir zat. İslam’ın izzetini…
Devamını Oku » - Dr. Resul Ertuğrul
KORKUNUZDA BOĞULACAKSINIZ!
Korkunuzda Boğulacaksınız! Ey İsrail! bebeklere, çocuklara, masum canlara en gelişmiş savaş araçlarıyla saldırmak, kaba kuvvete başvurmak korkaklığın ve acziyetin en bariz göstergesidir. Sizi en çok korkutan insan modeli Allah ile mutmain olan, Allah’tan başkasına boyun eğmeyen ve hiçbir şeyle satın alamadığınız zirve insanlardır. Bu örnek insan modelini Gazze’de yok etmek…
Devamını Oku » - Aygül Yıldırım Uzun
Bu Bir Veda Yazısıdır
Ramazan ayını ve bayramı geride bıraktık.Hem ayrılığın hüznünü hem de bayramın sevincini yaşayarak vedalaştık. Nasibimizde varsa, gelecek yıl yeniden kavuşacağız. Ancak sizlere başka bir veda(m)dan bahsetmek istiyorum. Bu bir ayrılık yazısıdır. Uzun zamandır benimle olan, aslında amme hizmetin için vakfettiğim ve pek çok insanla ortak anılar yaşadığımız arabama veda yazısı.…
Devamını Oku » - Töreli Yazılar
ÇOĞUNLUK
ÇOĞUNLUK Mehlika Tuğba TÜRKÜM “Yeryüzünde bulunanların çoğuna uyacak olursan, seni Allah yolundan saptırırlar. Çünkü onlar zandan başka bir şeye tâbi olmuyorlar ve temelsiz bir tahminden başka bir şeye de dayanmıyorlar.” (En’âm / 116) Hantal bir dünyanın agresif çocuklarıydık. Eskilerin “kafa kâğıdı” dediği kimliklerimizi reddederek başladık işe. Cüzdanımızda az da olsa yer kaplayan ve…
Devamını Oku » - Prof. Dr. Ahmet Tanyıldız
Elin Hintlisi Töresine Nasıl da Sahip Çıkıyor!
Elin Hintlisi Töresine Nasıl da Sahip Çıkıyor! Okuma Notları – 1 (Chitra Banerjee Divakaruni, Zambak Kızı, (Çev. Sevde Kaplan), Aspendos Yayınları, İstanbul 2013.) Soluksuz bir şekilde okuduğum roman bittiğinde dudaklarımdan dökülen ilk cümle işte buydu. Daha sonra, tercümesi bu denli etkileyici ise aslı kimbilir nasıldır, diye düşünmeden edemedim. Hint asıllı…
Devamını Oku » - Prof. Dr. Mehmet Süme
“BİZ KUVÂ-YI MİLLİYE’DEN GELİRİZ MİLLÎ OLANI YIKAR GEÇERİZ”
“BİZ KUVÂ-YI MİLLÎYEDEN GELİRİZ MİLLÎ OLANI YIKAR GEÇERİZ” Siyasi partilerle özdeşleşmiş sözler vardır. Bu sözler kimi zaman partilerin tarihi misyonuna vurgu yaparken kimi zaman geleceğe yönelik vizyonlarının simgesidir. Bazen öyle sihirli öyle etkili olurlar ki iktidara giden yolun öncüsü olmuşlardır. Örneğin “Yeter Söz Milletindir” sözü 27 yıllık CHP’nin tek parti…
Devamını Oku » - Töreli Yazılar
Bayram Nedir? Kime Gelir?
Bayram Nedir? Kime Gelir? Dr. Öğr. Üyesi Burak Çakırca Bayram bir esenlik halidir. Emin olmaktır. Göremediklerine ulaşmak için, yollar aşmak, sohbete ram olmaktır. Gelmeden nasipte olan nedir diye planlar yapmaktır. Bayram, şekerdir, harçlıktır, el öpmektir, her sene şükürdür var olanlara. Bayram kalabalık kahvaltı sofrası, imsakın uzatılmış ve ertelenmiş halidir. Bayram…
Devamını Oku » - Doç. Dr. Erhan Çapraz
Köfte ekmeğe denk gelmiş…
Geçen haftaki Töreli Fikir Meclisi sohbetinde, Fikret Kısar Ağabey bir mevzua “Köfteyi ekmeğe denk getirmişsin” deyince çok sevdiğim bir töresözün (atasözü) çeşitlenmesi olduğunu anladım: Kuş taşa gelmiş… Aslında Farsça kūften “ezmek, dövmek”ten gelen kūfte, yani köfte kelimesi, gerçek kimliğini Türkçe’de kazanmıştır. Hatta kelime Türkçe’den Balkan dillerine de geçmiştir. Malûm olduğu…
Devamını Oku » - Mustafa Arslanoğlu
Bu da Geçer Ey Yâr
Bu da Geçer Ey Yâr İnsanın içinde bulunduğu hayat mücadelesinde, kendisine rehberlik edecek, moral ve motivasyonunu sağlayacak gönül dostlarına, yol arkadaşlarına ihtiyaç duyulmaktadır. Hayatın stresi ile bunalan insanın beklediği samimi bir dosttur. Bu dost eli onun omzuna atıldığında, daralan yüreğine umut veren, ferahlatan güzel bir tâlihtir. Her yanımızda bir dost,…
Devamını Oku » - Mustafa Yakışır
Elveda Ya Şehri Ramazan. Elveda Ey Evladı Fatihan
Elveda Ya Şehri Ramazan. Elveda Ey Evladı Fatihan Mustafa Yakışır “Hüner bir şehir bünyad eylemektir; Reâya kalbin abad eylemektir” Fatih Sultan Mehmet Han Allah’a hamd, iki cihan serveri Rasülüne salat ve selam olsun. Bir teşehhüt miktârı misafir olduğumuz Rumeli’ne, Balkanların bu güzel beldesine ve evlâdı fâtihan olan köyünüze elvada…
Devamını Oku » - Doç. Dr. Abdülkadir Dağlar
Töreli Türk Edebiyâtında Bahâr
Töreli Türk Edebiyâtında Bahâr Töre, yatay boyuttaki –yâni dünyâdaki– her şeyin aslının dikey boyutta, –yâni gökyüzünde bir yerlerde– meselâ, Arş ile Kürsî arasında Levh-i Mahfûz’da olduğunu kabûl eder ve de kabûl edilmesini ister; dâimâ yerle gök arasında mutâbakat arar, münâsebet kurar… Töreli edebiyât ise, yatay boyuttaki her şeyin dikey boyutta…
Devamını Oku »